.png)
Nasz profil
Historia szkoły
Pierwsze wzmianki o funkcjonowaniu szkoły w Ostrowitem sięgają roku 1906 i związane są z nowopowstałą tu w tamtym czasie, cukrownią. To właśnie od tego zakładu wynajmowano budynek na potrzeby edukacyjne, a pierwszym nauczycielem był niejaki Sochalski, którego w 1910 roku zastąpił Maksymilian Kornowski, a następnie do momentu wybuchu I wojny światowej – Sobierajski.
Zdj. nr 1- Szkoła przyfabryczna w Ostrowitem ( Źródło: strona FB Cukrownia Ostrowite Ja-S)
W kronice szkoły czytamy, iż „z chwilą rozpoczęcia Wielkiej Wojny, szkoły ludowe w powiecie pozostawały niemal bez żadnej opieki”. Dopiero z końcem maja 1916 roku po powołaniu inspektora szkolnego na powiaty rypiński i lipnowski, wprowadzono szczegółowe instrukcje funkcjonowania placówek oświatowych wymuszając niejako konieczność prowadzenia przez kierowników jednolitej dokumentacji. Wiadomo, iż od tego momentu szkoła w Ostrowitem zatrudniała już dwóch nauczycieli. Kierownikiem był wówczas niejaki Maniewski. Drugą osoba była najprawdopodobniej Stefania Berens.
Zdj. nr 2 - Uczniowie szkoły przy Cukrowni Ostrowite, w 1920 roku uczyła Stefania Berens zmarła w Zakopanem w 1922 r. ( Źródło: strona FB Cukrownia Ostrowite Ja-S).
Z racji trudnej sytuacji wojennej nauka jednak odbywała się z przerwami i zdarzało się, iż nauczyciele nie otrzymywali poborów. Dopiero z chwilą zakończenia I wojny światowej i odzyskania niepodległości, nauka prowadzona była systematycznie, choć z oczywistych względów w trudnych warunkach. Niewątpliwie ogromną rolę w krzewieniu oświaty odgrywała też podczas wojny Polska Macierz Szkolna, której koło istniało także w Ostrowitem. Prezesem organizacji był Ignacy Bońkowski a jego zastępcą trąbiński proboszcz- ks. Józef Dołęgowski. Organizowano kursy dla analfabetów, odczyty i przedstawienia.
Od roku szkolnego 1923/24 szkoła w Ostrowitem stała się już trzyklasową. Pracowali w niej wówczas: Emil Górny (jako kierownik) oraz panie: Meler oraz Szymańska. W placówce uczyło się w sumie 130 dzieci, przy czym, w okresie wiosennym i jesiennym liczba ta drastycznie spadała, gdyż dzieci pomagały rodzicom w pracach polowych. Dane archiwalne z 1931 roku wskazują, iż szkoła w Ostrowitem nadal była trzyklasową, pracowało 3 nauczycieli, zapisanych było 170 dzieci, lecz świadectwo ukończenia szkoły w roku szkolnym 1930/31 wydano 9 uczniom.
Zdj. nr 3 - Uczniowie Szkoły Podstawowej w Ostrowitem przed wynajmowanym budynkiem na cele szkolne, wraz ze swoją nauczycielką, rok. 1935 ( Źródło: strona FB Cukrownia Ostrowite Ja-S).
W roku 1933 nastąpiła zmiana na stanowisku kierowniczym. Na miejsce Emila Górnego przybył ze Skrwilna Henryk Rybacki. Ten urodzony w 1907 roku absolwent najpierw szkoły powszechnej w Dulsku, potem Seminarium Nauczycielskiego w Grudziądzu, ukończył też Szkołę Podchorążych Piechoty w Śremie. Podczas wojny obronnej w 1939 roku wraz z 67 p. p. jako adiutant batalionu, brał udział min. w bitwie pod Iłowem, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej. Był więźniem wielu oflagów, w tym słynnego II c w Woldenbergu, w którym zorganizowano słynną olimpiadę za drutami.
Zdj. nr 4 - Henryk Rybacki z „dziatwą szkolną”, na tle nowego budynku, lata trzydzieste ( Źródło: Archiwum rodzinne Małgorzaty Nowak- córki Henryka Rybackiego).
Za czasów kierownictwa Rybackiego Szkoła Powszechna III stopnia w Ostrowitem, miała czworo nauczycieli i funkcjonowało sześć klas. Wiadomo, iż przed wybuchem II wojny światowej powstał nowy budynek szkolny o czterech izbach lekcyjnych i funkcjonowało już siedem klas. Ziemię pod budowę przekazał właściciel majątku we wsi Bolesław Płoski. Podczas okupacji oczywiście zamarła oświata, kierownik Rybacki został powołany na wojnę, a w budynku uczyły się dzieci niemieckie. Po wyzwoleniu Polski w 1945 roku, kierowanie szkołą przejął na krótki czas Dominik Suliński (późniejszy nauczyciel rypińskiego liceum) zaś w listopadzie zastąpił go, powróciwszy z wojny, H. Rybacki. Oprócz tych dwóch nauczycieli, w szkole pracowały jeszcze panie: Kuczyńska, Podtubna i Sieniawska. W kronice szkoły czytamy: „praca była bardzo trudna, ponieważ było dużo uczniów, którzy byli poza wiekiem szkolnym, toteż zorganizowane były klasy semestralne, gdzie przerabiano program dwuletni w ciągu jednego roku”. W październiku 1945 roku, został zorganizowany kurs dla dorosłych, trwający niemal 100 dni. Z 22 słuchaczy, promocję do klasy siódmej otrzymało 18 z nich.
Rok 1950 to kolejna ważna zmiana w kierownictwie szkoły oraz gronie nauczycieli. Mianowicie do Obór odszedł H. Rybacki, zaś zastąpił go Eugeniusz Brzeski.
Ten urodzony w 1909 roku absolwent Seminarium Nauczycielskiego w Warszawie, był uczestnikiem wojny obronnej. Znalazł się w obozie dla jeńców wojennych w Działdowie, a potem został wywieziony na roboty przymusowe do Essen. Po powrocie do kraju najpierw był kierownikiem szkoły w Kobrzyńcu, a następnie w Ostrowitem. Oprócz pracy na rzecz oświaty angażował się także społecznie. Był długoletnim radnym gminnym, radnym gromadzkich rad narodowych oraz aktywnym działaczem ZNP.
Zdj. nr 5- Eugeniusz Brzeski
Jeśli chodzi o zmiany w kadrze nauczycielskiej to pożegnano wówczas nauczycielki: Bogusławę Bieńkowska i Janinę Brzezińską (???), natomiast przybyli Feliksa Krystyna Brzeska (która zresztą podczas rekonwalescencji męża, przez rok zastępowała go na stanowisku kierowniczym), Edward Borkowski i Danuta Grubalska (Sędzikowska).
Zdj. nr 6 -Feliksa Krystyna Brzeska
Liczba dzieci w szkole sięgała wówczas niemal 250. W roku 1958 z inicjatywy Eugeniusza Brzeskiego, powołany został Komitet Budowy Szkoły. Przewodniczącymi zostali Edward Słupiński i Bogdan Grzeszkiewicz. Uroczyste oddanie do użytku nowego budynku oraz sali gimnastycznej miało miejsce w 1968 roku. Emerytowani dziś nauczyciele wspominają dyrektora placówki w Ostrowitem jako oddanego społecznika, wspaniałego pedagoga, za którego zarządzania powstało harcerstwo, zespół muzyczny, nastąpiła rozbudowa biblioteki, świetlica z dożywianiem i stworzenie cenionego zespołu pedagogów poszczególnych przedmiotów. Eugeniusz Brzeski przeszedł na emeryturę w 1971 roku, gdy w szkole pracowało 25 nauczycieli a w 17 oddziałach uczyło się niemal 500 dzieci.
Dyrektorem Zbiorczej Szkoły Gminnej został wtedy przeniesiony z Sadłowa Tadeusz Luliński, a funkcje zastępców sprawowali: Barbara Szymańska, Zenon Rogoziński a po nim Teresa Jarzębowska. Wówczas też uruchomiono internat dla dzieci oraz oddano do zamieszkania dom nauczyciela. Ważnym wydarzeniem dla szkoły było nadanie jej imienia i sztandaru. Nastąpiło to w 1974 roku, a za patrona wybrano Tadeusza Kościuszkę. Wtedy też powstał hymn szkoły. Autorem słów oraz muzyki jest Andrzej Chodorowski.
Zdj. nr 7- Uroczystość nadanie szkole sztandaru. ( Źródło: Kronika szkoły)
Gdy w 1984 roku T. Luliński został Gminnym Inspektorem Oświaty, funkcję dyrektora przejął zatrudniony jeszcze przez E. Brzeskiego w 1985 - Jerzy Sadłowski. W kadrze kierowniczej wraz z nim była wówczas także Barbara Szymańska.
Z dniem 1 września 1999 roku w wyniku reformy edukacji, pojawiły się w Polsce gimnazja. Decyzją władz samorządowych powołano zatem Gimnazjum Gminy Brzuze w Ostrowitem. Jej pierwszym dyrektorem został Mirosław Piskorski. Uczniowie zwożeni byli tu z terenu całej gminy Brzuze i zajmowali duży budynek. Tymczasem sześcioletnia szkoła podstawowa zlokalizowana została w mniejszym przedwojennym budynku. Funkcję dyrektorki po odejściu Jerzego Sadłowskiego na emeryturę, pełniła najpierw Barbara Sadkowska, a następnie od 2006 - Danuta Tyraj.
Zdj. nr 8- Nauczyciele SP im. T. Kościuszki w Ostrowitem wraz z klasą 6, rok szkolny 2004/2005 ( Źródło: Kronika szkoły)
W lipcu 2008 r. natomiast zastąpiła ją – Anna Sarnowska. Do końca sierpnia 2019 roku stopniowo wygaszane były oddziały gimnazjalne. Ostatnim dyrektorem tego tworu był Andrzej Jankowski, sprawujący swoją funkcję od 2007 roku.
Z kolei z dniem 1 września 2022 r. Rady Gminy Brzuze stosowną uchwałą z dnia 27 kwietnia 2022 r., powołała Zespół Szkolno-Przedszkolny w Ostrowitem, w skład którego weszła Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki oraz Publiczne Przedszkole powołane na mocy ww. uchwały. Funkcję dyrektora przejęła dotychczasowa dyrektorka szkoły podstawowej Anna Sarnowska. Od lipca 2025 roku na czele placówki stoi Dorota Cieciurska.
artykuł przygotowany przez Panią Aleksandrę Budzińską
